این روزها آلودگی هوا در برخی شهرها معضل بزرگی است و در نتیجه ساختمان هایی که به رفع این مشکل کمک می کنند، همه گیر شده اند. با این حال، در سال های اخیر، طراحان شروع به حرکت فراتر از کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای ساختمان کرده‌اند و کار با تکنیک‌هایی را در نظر گرفته اند که در واقع آلاینده‌ها را از هوا حذف می‌کنند. آجر تصفیه کننده هوا ، از طریق سیستم هایی مانند نمای فتوکاتالیستی، در مجاورت نور با آلودگی واکنش نشان می دهد. مزایای آجر تصفیه کننده در نمای ساختمان بسیار بوده و کاربرد آجر تصفیه کننده را در سازه های امروزی، محبوب کرده است.
فهرست مطالب
- بخش اول :این ایده از کجا نشأت گرفته؟
- بخش دوم:ساختار آجر تصفیه کننده هوا
- بخش سوم:عملکرد اجر تصفیه کننده هوا چگونه است؟
- بخش چهارم:عملکرد اجر تصفیه کننده هوا چگونه است؟
- بخش پنجم:نحوه ی قرار گیری اجر تصفیه کننده
- بخش ششم:مزایا اجر تصفیه کننده هوا
- بخش هفتم:اهمیت استفاده از آجر تصفیه کننده
- بخش هشتم:کاربرد اجرتصفیه کننده هوا
- بخش نهم:کاربرد کلی آجرهای تصفیه کننده هوا
- بخش دهم:آجرهای جاذب آلودگی
آجر تصفیه کننده هوا یکی از مصالح نوین ساختمانی می باشد که بسیار کاربردی و جالب می باشد. این آجر قابلیت تصفیه هوای ورودی به ساختمان را دارد. امروزه در شهرهای صنعتی که در بیشتر روزهای سال آلودگی هوا داریم می توانیم روش‌هایی مثل این آجرها را استفاده کنیم تا هوای پاک وارد خانه شود.از آن جایی که آلودگی محیط زیست امروزه تبدیل به یکی از دغدغه های بشر شده است. به کار بردن این نوع آجر به کاهش این نگرانی کمک شایانی می کند.سازوکاراین آجرهای تصفیه کننده هوا بدین گونه است که مواد آلوده را از هوای ورودی فیلتر و حذف می کنند. این آجرها در دیوار بیرونی ساختمان به کار برده می شود تا با تصفیه هوا، محیطی تمیز و پاک را به به داخل هدایت کنند.
این ایده از کجا نشأت گرفته؟
آجر تصفیه کننده هوا یکی از مصالح نوین می باشد که در آمریکا و اروپا بسیار استفاده می شود. ولی هنوز در ایران درباره آن چیز زیادی نشنیده ایم. امروزه بخاطر افزایش آلاینده های محیط زیست، همه به فکر راهکاری هستند تا هوای سالم تنفس کنند. ازآنجایی آجر ها به صورت بلوک بتونی متخلخل هستند که به طور خاص و بصورت وجهی طراحی شده اند تا جریان هوا را داخل سیستم هدایت کنند و برای تقویت قدرت، درون آن ها از شفت استفاده شده است. بین دو لایه یک اتصال دهنده پلاستیک بازیافتی و یک قیف در پایه برای جمع آوری ذرات در نظر گرفته شده است. آجر های تنفس به عنوان یک سیستم فیلتراسیون غیر فعال در نمای خارجی ساختمان نصب شده که همانطور که قبل تر هم اشاره کردیم یک ساختار دو لایه با آجر های تنفسی در بخش خارجی است. تا آلاینده ها را برای ورود هوا به بخش داخلی فیلتر کند.
فیلتر سیکلون که بین این دو لایه آجر قرار دارد هوای خارج از آجر را قادر می ساز تا درون سیکلون بچرخد و آلاینده ها و ذرات گرد و غبار را جدا کند و هوای فیلتر شده را به درون ساختمان ببرد. هوای فیلتر شده توسط یک حفره در صورت باز بودن پنجره به خانه وارد می شود و یا اگر پنجره باز نباشد هوا از طریق سیستم کولر مرکزی وارد خانه می شود. این یک ماده با تکنولوژی پایین است. هنگام ساخت این آجر ها از هیچ فناوری و مکانیسم پیشرفته ای استفاده نمی شود به همین دلیل از این ماده می توان در کشور های در حال توسعه به عنوان یک گزینه عالی برای کاهش آلودگی هوا استفاده کرد تا محیطی سالم برای شهروندان خود فراهم کنند.
ساختار آجر تصفیه کننده هوا
ساختار این آجر ها شامل دو بخش اصلی می باشد؛ یکی آجرهای بتنی و دیگری اتصال دهنده هایی از جنس پلاستیک بازیافتی. در مرکز این آجرها فیلتر سیلیکونی قرار گرفته است.آجرهای بتنی دارای یک سطح چندوجهی هستند که باعث هدایت جریان هوا به داخل آجر میشوند.
همچنین یک حفره جداگانه برای قرار دادن ساختار فولادی تعبیه شده است.بر روی آجر های بتنی ورودی های مستطیلی شکلی وجود دارد و هوا از این طریق وارد می شود و بوسیله ی فیلترهای سیلیکونی، ذرات آلوده هوا تفکیک می شود. این فیلتر های سیلیکونی همانند بتن در این آجرها ریخته می شود.لازم به ذکر است که فیلتراسیون فرایندی مکانیکی است که مواد معلق جامد را از سیالات، چه مایع یا گاز، جدا می کند.آجر تمیز کننده شامل دو لایه و عایق بوده و عملکردی شبیه به جاروبرقی دارد و می تواند ۳۰ درصد از ذرات ریز و ۱۰۰ درصد از ذرات درشت را فیلتر و ازهوا جدا کند.
عملکرد اجر تصفیه کننده هوا چگونه است؟
عملکردهوای بیرون ساختمان با کمک سطح چند وجهی به درگاه های ورودی آجر هدایت می شود. هوای وارد شده توسط فیلتر سیکلون چرخانده می شود که ذرات را تفکیک می کند. این فیلتر سیکلون مستقیماً در قالب بتن ریخته می شود. هوای فیلتر شده ای که به داخل حفره سیستم دیواری دوتایی عبور می کند، می تواند مستقیماً یک سیستم HVAC یا یک فضای داخلی مجاور را تامین کند.آجر تصفیه کننده هوا به دو صورت کار می کند یکی سیستم تهویه مکانیکی و دیگری تهویه غیر فعال. یعنی هوا هم می‌تواند از راه تجهیزات مکانیکی به داخل ساختمان وارد شود و هم از راه دریچه های سیستم‌های غیر فعال. آجر به راحتی هوای فیلتر شده را به دیوار پنلوم هدایت می کند که می تواند توسط تجهیزات مکانیکی و یا توسط دریچه های قطره ای که با سیستم های منفعل کار می کنند، به داخل ساختمان انتقال یابد.این آجرها طوری طراحی شده اند که بتوانند در جریان روند طبیعی سیستم تهویه تاثیرگذار باشند.در مرکز آجر، فیلتر کننده هوا وجود دارد که عملکرد آن شبیه به جاروبرقی است. در اصل این سیستم ذرات سنگین آلودگی را از هوا تفکیک می کند و آنها را در یک قیف جدا شونده در پایین ترین قسمت دیوار قرار می دهد.
نحوه ی قرار گیری اجر تصفیه کننده
سه حالت برای چیدمان این دیوار وجود دارد:
حالت اول: این حالت شامل نمای دولایه ای است که هوای فیلتر شده را وارد فضای پلنوم می کند.لایه درونی متشکل از یک عایق استاندارد و لایه بیرونی که بخش اصلی آجر است.
حالت دوم: تشکیل شده ازدیواری دو لایه و یک پنجره است که هوا وارد سیستم می گردد و توسط دریچه های قطره ای توسط کاربرکنترل می شود.
حالت سوم: در این حالت سیستم های مکانیکی گرمایشی و سرمایشی برای فیلتر هوا قبل از ورود آن به فضای اشغال شده قرار می گیرد.
مزایا اجر تصفیه کننده هوا:
۱_این روش از نظر اقتصادی بسیار به صرفه می باشد به طوری که در کشور های در حال توسعه هم می توان از آن استفاده کرد.
۲_ساختار این نوع آجر با محیط زیست سازگاری دارد.
۳_به دلیل عدم نیاز به برق در صرفه جویی انرژی تاثیر بسزایی دارد .در صرفه جویی انرژی نقش به سزایی دارد.
۴_HVAC موجود درسیستم تنفس آجر می تواند در سیستم یا به عنوان یک سیستم مستقل استفاده شود.
اهمیت استفاده از آجر تصفیه کننده:
در عصر حاضر، مشکل بزرگی که جهان با آن مواجه است، سلامت و آینده فضاهایی است که در آن زندگی می کنیم. از سویی دیگر،سلامت و دوام خانه ها یا ساختمان هایی است که در آن زندگی می کنیم و تأثیر آنها بر محیط بیرون مهم است.آجر تصفیه کننده هوا ، به عنوان یک ماده ابتکاری جدید که توسعه یافته است، به عنوان یک ماده ساختمانی بی نظیر عمل می کند که نقش تصفیه کننده هوا را نیز داشته و به بهبود محیط طبیعی کمک می کند. این آجر تنفس نیز نامیده می شود و توسط کارمن ترودل ساخته شده است.
این آجرها، همان آجر معمولی است که قرن ها مورد استفاده قرار می گرفت و با ایجاد یک مرکز توخالی که اجازه می دهد هوا از آن فیلتر شود، تغییر شکل داده است. از کاربرد آجر تصفیه کننده این است که نه تنها تهویه غیرفعال ساختمان را فراهم می کند، بلکه ذرات آلودگی سنگینی را که در هوای بیرون هستند نیز فیلتر می کند.
به طور معمول، تهویه یا فیلتر هوا در ساختمان ها شامل سیستم های مکانیکی است که به محوطه ساختمان اضافه می شود. این ماده جدید به آن توابع اجازه می دهد تا با آنها ترکیب شوند. این مزایای آجر تصفیه کننده ، نه تنها می تواند با ارائه تهویه غیرفعال در هزینه های انرژی صرفه جویی کند، بلکه می تواند به کاهش سطح آلودگی هوا نیز کمک نماید. قیمت آجر تصفیه کننده هوا را از آجر نسوز آریا دریافت کنید.
کاربرد اجرتصفیه کننده هوا
کاربردآجر جذب کننده آلودگی، تصفیه کردن هوایی که از خارج به داخل خانه وارد می‌شود، است. امروزه به دلیل افزایش آلاینده های محیط زیست در ایران و به خصوص کلان شهرها، همینطور گسترش کارخانه ها و ماشین آلات صنعتی، به فکر راهکاری هستند تا به معضل نبود هوای سالم خاتمه دهند. ایده اصلیآجر تصفیه کننده هوا در ایراندر راستای ایده اولی این نوع آجر بوده است که اولین بار توسط کارمن ترودل، استادیار مدرسه معماری Col Poly San Luis doispe و بنیانگذار معماری در آمریکا مطرح شد، کارمن ترودل، ساختمان را همانند بدن انسان در نظر گرفت وآجر تصفیه کننده هوارا به کلیه در بدن انسان تشبیه کرد که آلودگی ها را تصفیه می‌کند و هوای سالم را در درون آن به جریان می‌اندازد.
از این ایده به طور کلی استقبال ویژه ای مخصوصا از جانب دوستداران محیط زیست شد؛ بدین شکل که در هر ساختمان سازی به صورت مجزا هوای تمیز را به داخل خود می‌فرستد و موجب کاهش آلودگی‌ها و تمیزی محیط زیست می‌گردد. کارمن آجر جذب کننده آلودگی را با ایده گرفتن از جارو برقی به وسیله یک فیلتر سیکلون طراحی کرده تا از لحاظ اقتصادی به گونه‌ای باشد که کشورهایی در زمینه توسعه در اول راه خود قرار دارند و از بودجه کافی برخوردار نیستند، بتوانند از این آجر در پروژه‌هایی در ابعاد و مساحت های بزرگ‌تر، استفاده نمایند.
هم تراز آجرهای بتنی؛ اتصالات پلاستیکی بازیافتی هستند که در دو جهت مورد استفاده قرار می‌گیرند:
۱_تقویت ساختار آجر
۲_تعبیه مسیر از بیرون به داخل آجر
آجرهای بتنی متشکل از سطوح چند وجهی هستند که به هدایت جریان هوا به داخل سیستم کمک می‌کنند، همینطور یک حفره مجزا برای قرار دادن ساختار فولادی به کمک آن می‌آید.آجر تصفیه کننده هوا در ایران می تواند از طریق هر دو سیستم تهویه مکانیکی وتهویه غیرفعال کار کنند. یعنی هوای پاکیزه می‌تواند از دو صورت تهویه های مکانیکی و تهویه های غیر فعال؛ در ساختمان جریان پیدا کند.خاطر نشان می‌کنیم که فیلتراسیون فرآیندی مکانیکی است که مواد معلق جامد را از سیالات، چه مایع یا گاز، تفکیک می-کند. این نوع از آجرها اغلب ذرات ریز و درشت موجود در هوا را (توسط تونل باد که بر روی آجر تصفیه کننده هوا تعبیه شده است) از آن جدا می‌کند.
کاربرد کلی آجرهای تصفیه کننده هوا
آجرهای جذب کننده آلودگی مناسب برای ساختمان‌های یک یا نهایتا دو طبقه می‌باشد و مناسب برای مناطقی هستند که از نظر آب و هوایی در کیفیت مطلوبی به سر نمی‌برند و هوا مملو از ذرات ریز و درشت و آلاینده‌ها است.
ایده اصلی آجر تصفیه کننده هوا اولین بار توسط کارمن ترودل، Col Poly San Luis doispeاستادیار مدرسه معماری:
و بنیانگذار معماری در آمریکا بیان شد، کارمن ترودل ساختمان را همانند بدن انسان در نظر گرفت و آجر تصفیه کننده هوا را به کلیه در بدن انسان تشبیه کرد که آلودگی ها را تصفیه می کند. آجر تصفیه کننده هوا در فضای بیرونی ساختمان قرار می گیرد و می تواند هوای بیرون را تصفیه و هوای سالم به داخل ساختمان هدایت کند. با این راهکار آجرهای هر ساختمان هوای بیرون را تصفیه کرده و هوای سالم و بدون آلودگی وارد ساختمان ها می نماید. تنها مشکلی که به وجود می آید هزینه بالای ساخت آجر تصفیه کننده هوا می باشد، پس کشورهای در حال توسعه امکان ساخت و استفاده از این آجرها را ندارند. کارمن با ایده گرفتن از جاروبرقی، فیلتری سیلیکونی طراحی کرد تا از نظر اقتصادی به صرفه باشد و کشورهای در حال توسعه هم بتوانند در مساحت بالا اجرا کنند. همانطور که جارو برقی آشغال‌ها را از روی زمین با قدرت مکش جمع می‌کند این آجر هم آلاینده‌ها را از هوا جذب می‌کند.
آجرهای جاذب آلودگی:
به گفته کارشناسان ما این آجرها به طور خاص طوری طراحی شده اند که بتوانند به عنوان بخشی از سیستم تهویه ساختمانی عمل کنند این آجر های مخصوص به قول متخصصان ما در هنزا دارای دو لایه محصور می باشند که به این ترتیب نقش عایق حرارتی دارند. در ضمن درون این آجرها فیلترهایی تعبیه شده که ذرات سنگین آلودگی را جذب کرده و به قسمت پایینی دیوارها فرو می ریزند و به این طریق همانطور که کارشناسان هنزا می گویند مانند فیلتر هوا از ورود و جذب ذرات آلودگی جلوگیری می کنند.
سوالات متداول
آجرهای های تصفیه کننده هوا مناسب مناطقی هستند که از نظر آب و هوایی کیفیت پایینی دارند. برای مثال از آجرهای تصفیه کننده هوا می توانیم در شهرهای بزرگ ایران از جمله تهران و اهواز که معمولا مشکل آلودگی هوا دارند استفاده کنیم.
همچنین به دلیل قیمت نسبتا ارزان، این آجرهای تمیز کننده هوا برای کشورهای در حال توسعه که از فناوری محروم هستند و مقررات محیطی سختی دارند، بسیار مناسب است.
این مصالح نوین ساختمانی بیشتر در آمریکا و اروپا کاربرد دارد و مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صورتی که هنوز آجر تصفیه کننده هوا در ایران نه تنها خیلی کم استفاده می‌شود بلکه کمتر کسی اطلاعی از این مصالح کاربردی دارد.
۱_آجرهای خنک کننده که از آب و ساختار خود استفاده می‌کنند.
۲_آجرهای خنک کننده که صرفاً از هندسه خود کمک می‌گیرند.
آجرهای خنک کننده‌ای که از آب استفاده می‌کنند، ساختار متخلخلی دارند که چندان بی شباهت به اسفنج هم نیست. آب از منبع‌های مختلفی مانند باران، می‌تواند به راحتی در داخل این ساختار متخلخل نفوذ کند. جریان باد و هوای گرم بیرون نیز که میل حرکت به سمت فضای داخل را دارد، با گذر از ساختار متخلخل و تو در توی این آجرها، خنک می‌شود.
در آجرهای معمولی و سنتی مسیر حرکت گرما به دلیل سطح تخت و ساختار منظم آجر، مستقیم و کوتاه است اما در آجرهای خنک کننده به دلی ساختار پیچیده‌ای که دارند، این مسیر طولانی است و در نتیجه هوای خنک به فضای داخلی ساختمان می‌رسد.
آجرهای معمولی ظاهری چندان زیبایی ندارند و عمدتاً سطح رویی را مصالحی همچون سیمان می‌پوشانند اما آجرهای خنک کننده از نظر زیباشناختی هم برتری دارند و نمایی که به دست می‌دهند به هیچ گونه اضافه کاری دیگری نیاز ندارد.
آجرهای سنتی و معمولی پس از دیوارچینی یک سطح کاملاً صاف را به دست می‌دهند و بهترین مکان را برای چسباندن انواع اعلامیه‌ها و آگهی و حتی انواع نوشته‌ها روی دیوار را به دست می‌دهند اما دیوارهای تشکیل شده از آجرهای خنک کننده یک سطح کاملاً ناهموار را به دست می‌دهند که چسباندن هر گونه کاغذ و نوشته را دشوار می‌کند.
سخن پایانی
از جمله جالب‌ترین و کاربردی‌ترین مصالحی که اخیراً نام آن در صنعت ساخت‌وساز مطرح شده است نوعی از آجرهای مهندسی شده است که از قابلیت تصفیه کردن هوای محیط داخلی برخوردار هستند. از آنجایی که آلودگی‌ها همیشه یکی از موضوعات داغ در جامعه جهانی بوده است استفاده از سیستم‌های فیلترسازی هوای منفعل می‌توانند که صنعت ساختمان سازی را بسیار منتفع سازند.
آجرهای خنک کننده که عمدتاً در دو نوع تر و خشک به کار گرفته میشوند مزایای بالقوه‌ای را در مقایسه با آجرهای سنتی و معمولی در اختیار مهندسان و طراحان قرار می‌دهند. در بالا به هر دوی این آجرها و همچنین ویژگی‌های آنها اشاره شد. عملکرد این دو نوع آجر شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با یکدیگر دارد. خوشحال خواهیم شد نظرات و پرسش‌های خود را در خصوص این مقاله با ما در میان بگذارید.
