ورزش هوازی که به آن «کاردیو» یا «ایروبیک» (به معنای با اکسیژن) هم میگویند، ورزشی است که در آن، خونِ اکسیژندار توسط قلب پمپاژ میشود تا اکسیژن به تمام عضلاتِ در حال فعالیت برسد.ورزش هوازی سبب افزایش ضربان قلب و تنفس برای مدت نسبتا طولانی میشود. بر عکس، ورزش غیرهوازی (بدون اکسیژن) فعالیتی است مانند دو سرعت یا وزنهبرداری که سبب میشود عضلات به صورت ناگهانی تحت فشار شدید قرار بگیرند و شما به سرعت از نفس بیفتید.
نمونههایی از ورزش هوازی:
- دستگاههای ورزشی هوازی (کاردیو رکاب زدن)
- دویدن
- شنا کردن
- پیادهروی
- کلاسهای ورزشی هوازی
- اسکی صحرایی
- کیکبوکسینگ و …
تفاوت ورزش هوازی و غیر هوازی چیست؟
اگر شدت انجام ورزش هوازی بیش از حد بالا باشد، به ورزش غیرهوازی تبدیل میشود. به عبارت دیگر، تفاوت بین ورزش هوازی و غیرهوازی در شدت انجام آنها است.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله سالم ترین راه ها برای افزایش قد را بخوانید.ورزش هوازی نه تنها به تناسب اندام کمک میکند، بلکه مزایای شناختهشدهای برای سلامتی جسمی و روحی دارد.ورزش هوازی به جلوگیری یا کاهش احتمال ابتلا به برخی از سرطانها، دیابت، افسردگی، بیماریهای قلبیعروقی و پوکی استخوان کمک میکند.برنامهی ورزش های هوازی باید ساده، عملی و واقعبینانه باشد.
ورزش هوازی چیست؟
از شدت فعالیت عرق میکنید، به سختی نفس میکشید، قلبتان تاپتاپ میکند و خون در رگهای شما در جریان است تا برای ادامهی فعالیت به عضلهها اکسیژن برساند و شما بتوانید مدت بیشتری به فعالیت ورزشی خود ادامه دهید. به این گونه ورزشها هوازی (یا در اصطلاح کاردیو) میگویند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله رابطه ی آمادگی جسمانی با سلامتی را بخوانید.
به عبارت دیگر، هر گونه ورزشی که فعالیت قلب، ریهها و عضلات شما را زیاد کند تا شما مدت زمان بیشتری به ورزش ادامه دهید، هوازی (کاردیو) محسوب میشود.
تاثیرات هوازی بر قلب:
الف) ایستگاه قلب
قلب چهار دریچه (دو دهلیز و دو بطن) برای دریافت خون و پمپاژ کردن آن و همچنین تعدادی شریان اکلیلی (یا سرخرگ تاجی) بسیار فعال دارد.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله نشانه های گردش خون ضعیف را بخوانید.قلب برای انجام تمام این مأموریتها به ذخیرهی تازهای از اکسیژن نیاز دارد و همانطور که پیش از این گفتیم، ریهها این نیاز قلب را برآورده میکنند.
زمانی که نیاز قلب برآورده شود، خون، اکسیژن و مواد مغذی دیگر را از طریق بطن بزرگ سمت چپ به بیرون پمپاژ میکند و آنها را از طریق سیستم گردش خون به تمام اندامها، عضلات و بافتهایی میرساند که به این مواد نیاز دارند.
ب)میزان ضربان و پمپاژ قلب
در هر ضربان قلب انسان، حجمی از خون (حجم ضربهای) به همراه اکسیژن و بسیاری مواد مغذی دیگر در تمام بدن توزیع میشود.
ج)عضلات و مصرف اکسیژن
تمام اکسیژن پمپاژ شده توسط خون اهمیت دارد. حتما با اصطلاح «مصرف اکسیژن» آشنا هستید. در علم به آن VO2 یا حجم اکسیژن مصرفی میگویند. VO2 مقدار اکسیژنی است که ماهیچهها از خون، استخراج یا مصرف میکنند و با واحدهای میلیلیتر/ کیلوگرم/ دقیقه محاسبه میشود (میلیلیتر به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن). عضلات مانند موتورهایی هستند که برای کار کردن به سوخت احتیاج دارند (درست مانند ماشین که برای حرکت به بنزین احتیاج دارد)، با این تفاوت که این سوخت، چربی و کربوهیدرات است. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله عرق کردن زیاد نشانه چیست را بخوانید.
د) ورزش هوازی و تناسب اندام
یک بزرگسال کمتحرک حین آزمایش راه رفتن روی تردمیل حدود ۳۵ میلیلیتر/ کیلوگرم/ دقیقه اکسیژن مصرف میکند (در این آزمایش از فرد میخواهند تا با حداکثر توان خود روی تردمیل راه برود). به عبارت دیگر، فرد به ازای هر کیلوگرم از وزن بدنش در هر دقیقه ۳۵ میلیلیتر اکسیژن مصرف میکند.
نحوه سازگاری بدن با ورزش های هوازی چگونه است؟
با واکنش درونی بدنتان هنگام انجام منظم ورزش هوازی آشنا شوید:
۱. قلب شما قویتر میشود و با هر ضربان، خون بیشتری پمپاژ میکند (حجم ضربهای بیشتر). همانطور که پیش از این گفتیم، حجم ضربهای در ورزشکاران حرفهای میتواند دو برابر بیشتر از افراد معمولی باشد، اما موضوع فقط این نیست. قلب افراد ورزشکار قطر و حجم بیشتری دارد. عجیب نیست،
۲. حجم ضربهایِ بیشتر در قلبهای قویتر به این معنا نیست که قلب برای برآوردن نیازهای بدن هنگام ورزش سریعتر پمپاژ میکند. منظور ما از «کارایی» قلب قوی، حجم ضربهای بیشتر و ضربانهای کمتر است.
۳. کارایی و دوام بهتر پمپ زمانی است که بتواند حجم بیشتری از آب را در هر دوره از سرداب خالی کند، نه اینکه با سرعت بیشتر و تحت فشار (عامل فرسایش و پایین آمدن دوام) این کار را انجام دهد. به این ترتیب، دلیل سریع پمپاژ نکردن قلب ورزشکاران حین ورزش حجم ضربهای بالا است.
۴. عضلات پایین دست قلب هستند که با مصرف اکسیژن حین ورزشهای منظم هوازی کارآمدتر میشوند (یادتان باشد «مصرف» اکسیژن به این معناست که عضلات، اکسیژن را از خون دریافت میکنند).
۵. تعداد و فعالیت میتوکندریهای درون عضله افزایش مییابد. میتوکندریها، نیروگاههای سلولهای ما هستند. تمام کارهای سنگین بر عهدهی آنها است تا ما به حرکت ادامه دهیم.
فرقی چربیها و کربوهیدراتها چیست؟
چربی و کربوهیدرات، سوختهایی هستند که عضلات ما آنها را میسوزانند. فرق بین این دو سوخت در مقاومتر بودن چربی است، به عبارت دیگر، چربی به ازای هر گرم، حاوی ۹ کالری است، در حالی که کربوهیدرات به ازای هر گرم، فقط ۴ کالری دارد؛ بنابراین از یک گرم چربی، انرژی بیشتری میگیریم تا یک گرم کربوهیدرات.
مزایای ورزش هوازی برای سلامتی :
۱. پیشگیری از سرطان
ریسک ابتلا به سرطان رودهی بزرگ در افراد فعال نسبت به افراد غیرفعال حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد کمتر است. انجام روزانهی ورزش هوازی به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه برای کاهش خطر ابتلا به این سرطان لازم است و هر چه میزان فعالیت بیشتر باشد، خطر ابتلا به آن کمتر میشود.
۲. درمان سرطان
انجام ورزش هوازی رابطهی مستقیمی با کاهش «خستگی» در زنان تحت درمان دارد (توصیه: ۳۰ تا ۳۵ دقیقه، پنج روز در هفته، به مدت ۶ هفته، ۸۰ درصد حداکثر ضربان قلب).
انجام ورزش هوازی با کاهش افسردگی و اضطراب در زنان مبتلا به سرطان رابطه داشت (توصیه: ۳۰ تا ۴۰ دقیقه، چهار روز در هفته، به مدت ۱۰ هفته، ۶۰ درصد حداکثر ضربان قلب).
۳.پوکی استخوان
کاهش تراکم استخوان مشخصهی این بیماری است که میتواند منجر به خطر بالای شکستگی شود. در مورد کودکان هم خبر خوب این است، گویا تراکم استخوان کودکانی با فعالیت بیشتر بالاتر از کودکان کمتحرک است و این امر میتواند به پیشگیری از شکستگی استخوان کودکان در آینده کمک کند.
۴. افسردگی
اثرات ورزش بر روحیه و خلقوخو برای بسیاری از ما که بهطور منظم ورزش میکنیم، بدیهی است.در صورت وجود افسردگی شدید، ورزش جایگزین درمان نیست، اما در افسردگیهای خفیف، شواهد متقاعدکنندهای مبنی بر مفید بودن ورزش وجود دارند.
۵. دیابت
ریسک ابتلا به دیابت در این افراد، ۵۸ درصد کاهش یافت. با در نظر گرفتن اینکه سالانه یک میلیون نفر به دیابت مبتلا میشوند، این میزان کاهش، چشمگیر است. ورزش هوازی مقاومت به انسولین را هم بهبود میبخشد. مقاومت به انسولین حالتی است که بدن به درستی از انسولین استفاده نمیکند.
این حالت میتواند هم در افراد مبتلا به دیابت و هم دیگران رخ دهد. انسولین هورمونی است که به سلولهای بدن برای تبدیل گلوکز (شکر) به انرژی کمک میکند. بسیاری از مطالعات، اثرات مثبت ورزش بر مقاومت به انسولین را تأیید کردهاند.
۶. بیماریهای قلبی عروقی
تأثیر ورزش هوازی در پیشگیری و کاهش وقوع بیماریهای قلبی عروقی آنقدر زیاد است . احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی در افرادی با حداقل سلامت جسمانی بسیار بیشتر است و در برخی موارد، مقدار این ریسک در مقایسه با افراد سالم، دو برابر است. ورزش های هوازی به روشهای مختلفی به پیشگیری از بیمارهای قلبی کمک میکنند.
مهمترین مزایای این ورزشها:
- کاهش فشار خون
- مطیعتر کردن رگهای خونی است (مطیعتر کردن یعنی سفتشدگی کمتر رگهای خونی و پایین آمدن احتمال تجمع چربی و بسته شدن رگها.
۷. چاقی و کاهش وزن
بسیاری از دانشمندان بر این باورند، ورزش هوازی بهترین عامل کنترل وزن است. شما میتوانید بدون ورزش و صرفا با کاهش جذب کالری، کاری کنید که سوزاندن چربیتان بیشتر از مصرف چربیتان شود، اما برای نگهداشتن وزن، باید به طور منظم ورزش کنید.
سخن پایانی
شما در این مقاله با ورزش هوازی آشنا شدید.همچنین از تاثیرات آن بر بدن و سلامتی تا حد زیادی آگاه شدید.امیدواریم این مقاله را بپسندید.اگر سوال یا نظری دارید لطفا در کامنت مطرح نماییدتا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
این مطلب را با دوستان خود به اشتراک بگذارید:
